Padah tidak mematikan enjin di stesen minyak / The price paid for not turning the engine off at petrol station

Salam sejahtera,

Video di atas menunjukkan salah satu daripada beberapa kes kebakaran kenderaan di stesen minyak yang berpunca daripada kedegilan pengguna kenderaan untuk mematikan kenderaan mereka setiap kali hendak mengisi minyak. Sebenarnya, kes kebakaran sebegini yang melibatkan motosikal adalah amat jarang berlaku, kerana penunggang motosikal selalunya terpaksa mematikan enjin terlebih dahulu sebelum mengisi minyak, memandangkan mereka perlu menggunakan kunci motosikal untuk membuka pelana (bagi kes motosikal kapcai) ataupun penutup tangki minyak (bagi kes kebanyakan motosikal lain dengan tangki di sebelah hadapan atas).

Sementara itu pula, lori-lori boleh mengisi minyak dengan selambanya tanpa mematikan enjin. Malah, terdapat sesetengah pemandu lori yang mengisi minyak sambil menghisap rokok dengan selambanya.  Saya boleh faham kenapa mereka tidak mematikan enjin, kerana rata-rata kenderaan berat yang ditenagai enjin diesel menggunakan pengecas turbo yang besar, serta mampu berputar sehingga 180,000 rpm. Disebabkan saiz pengecas turbo yang besar, maka masa yang perlu diambil untuk membolehkan pengecas turbo beroperasi serta berhenti berputar adalah lama, iaitu sekitar 15 minit. Maka, pemandu lori terpaksa mengisi minyak dalam keadaan enjin yang masih hidup. Sungguhpun demikian, boleh dikatakan hampir tiada kes kebakaran melibatkan lori dan bas di stesen minyak.

Kenapa pula boleh begitu?

Biar saya terangkan. Petrol diklasifikasikan sebagai bahan yang amat mudah terbakar, dan dalam keadaan tertentu ia juga boleh meletup. Malah, wap petrol pula jauh lebih mudah terbakar daripada petrol cecair. Sungguhpun sifat-sifat sebegini menjadikan petrol sebagai sejenis bahan yang sangat berbahaya, namun sifat-sifat sebeginilah yang amat diperlukan oleh enjin petrol menggunakan sistem penyalaan berasaskan bunga api elektrik yang dihasilkan oleh palam pencucuh untuk membolehkan petrol dijadikan bahan api. Sementara itu pula, diesel agar sukar untuk terbakar kecuali apabila sumber api dicucuh secara terus ataupun apabila diesel dibakar dalam udara termampat. Sifat sebegini sesuai untuk digunakan pada enjin yang membakar bahan api secara mampatan, sekaligus menjadikan enjin diesel boleh dibiarkan hidup semasa bahan api diisi tanpa risiko kebakaran. Namun, ia tidak bermakna anda boleh sewenang-wenangnya menghisap rokok atau bergayut melayan telefon bimbit semasa mengisi minyak lori di stesen minyak - anda tetap WAJIB mematuhi amaran keselamatan di stesen minyak, kerana masih terdapat wap petrol yang amat mudah terbakar meskipun semasa anda mengisi minyak diesel.

Justeru, anda WAJIB FARDHU AIN mematuhi peraturan-peraturan keselamatan semasa di stesen minyak:-

1. Matikan enjin sebelum mengisi minyak. Pengecualian hanya diberikan kepada kenderaan berenjin diesel terutamanya yang menggunakan pengecas turbo.
2. Jangan sekali-kali menghisap rokok di stesen minyak.
3. Jangan sekali-kali menggunakan telefon bimbit di stesen minyak. Meskipun sehingga sekarang masih belum ada pihak yang berjaya membuktikan sama ada telefon bimbit boleh digunakan di stesen minyak atau tidak, namun memang ada banyak kes kebakaran di stesen minyak yang berpunca daripada penggunaan telefon bimbit.
4. Bagi pengguna motosikal, jangan isi minyak dalam keadaan anda duduk di atas motosikal. Gunakan tongkat tengah atau tongkat tepi sebelum mengisi minyak. Seeloknya, elakkan daripada mengisi minyak sehingga ke paras bibir lubang pengisi, sebaliknya isi sehingga ke paras leher bagi memberi ruang untuk wap petrol mengembang tanpa melimpah. Jika anda tetap mengisi sehingga ke paras bibir, pastikan motosikal tersebut digunakan serta-merta sebaik selepas mengisi minyak.
5. Sebelum mengisi minyak, nyahcaskan dahulu sebarang cas elektrik statik pada tubuh anda dengan menyentuh bahagian logam pada kenderaan dan tiang pam minyak. Cas elektrik statik terkumpul yang terlalu tinggi boleh mencetuskan bunga api yang seterusnya menyebabkan kebakaran.
6. Jika anda terpaksa membawa bekalan minyak petrol di dalam botol, jangan sekali-kali menggunakan botol minuman. Botol yang lebih sesuai digunakan ialah botol bekas minyak pelincir (seeloknya cuba dapatkan botol bersaiz sekurang-kurangnya 4 liter) yang cukup tegap dan tidak mudah terbalik semasa anda menunggang motosikal. Tutup penutup botol ketat-ketat selepas mengisi minyak di dalam botol.

Ingat - kecuaian boleh membawa padah!