Rasional di sebalik pelanjutan tempoh konsesi Lebuhraya Persekutuan FT2 / The rationale behind the extension of the Federal Highway FT2 concession period

Salam sejahtera,

Pada 19 April 2015, Lembaga Lebuhraya Malaysia (LLM) mengumumkan bahawa tempoh konsesi Lebuhraya Persekutuan FT2 oleh Plus Malaysia Berhad dilanjutkan sehingga tahun 2038 berbanding tahun 2018 pada perjanjian asal. Pengumuman tersebut telah membangkitkan kemarahan pengguna Lebuhraya Persekutuan FT2 yang menggunakannya sebagai laluan harian untuk ke tempat kerja, terutamanya pengguna dari Shah Alam dan Klang. Mereka sering mempersoalkan kenapa lebuh raya paling sibuk di Lembah Klang itu yang dikatakan sepatutnya sudah "untung besar" masih lagi mengutip tol.

Dalam kenyataan media yang dikeluarkan oleh Plus Malaysia Berhad dan LLM, langkah pelanjutan tempoh konsesi tersebut merupakan "satu langkah mengurangkan beban kos sara hidup" yang ditanggung oleh para pengguna Lebuhraya Persekutuan FT2. Kenyataan yang dikeluarkan itu memang ada asasnya, kerana jika pelanjutan konsesi tidak dilakukan, maka kadar tol Lebuhraya Persekutuan FT2 yang sepatutnya kita bayar sekarang ialah RM2.40 dan bukannya RM1.10. Dengan kata lain, pilihan yang ada ialah sama ada tempoh konsesi yang pendek tetapi kena bayar tol mahal ataupun tempoh konsesi lebih lama tetapi tol tidak dinaikkan. Sementara itu pula, Plus Malaysia Berhad pula menegaskan bahawa mereka telah melabur sebegitu banyak wang untuk menyelenggara lebuh raya mereka setiap tahun, dan Lebuhraya Persekutuan FT2 juga tidak terkecuali.

Itu hanya fakta yang dikhabarkan sendiri oleh LLM dan Plus Malaysia Berhad. Namun, satu lagi fakta yang tidak dihebahkan ialah Plus Malaysia Berhad juga sebenarnya ada mengambil alih dua buah lebuh raya yang mencatatkan kerugian iaitu Lebuhraya Seremban-Port Dickson E29 dan Lebuhraya Butterworth-Kulim E15/FT4. Lebuhraya Seremban-Port Dickson E29 diambil alih daripada Melewar Group Berhad manakala Lebuhraya Butterworth-Kulim E15/FT4 pula diambil alih daripada Konsortium Lebuhraya Butterworth Kulim (KLBK), sebuah anak syarikat MMC Corporation Berhad. Kedua-dua lebuh raya tersebut sentiasa mencatatkan kerugian meskipun setelah kadar tolnya dinaikkan. Buktinya, Melewar Group gagal membayar hutangnya sejak tahun 1998 kerana mengalami kerugian besar daripada E29, manakala E15 diambil alih Plus berikutan prestasi kewangan KLBK yang kurang memberangsangkan. Ia sekaligus membuktikan bahawa industri lebuh raya ekspres sebenarnya bukanlah sebuah industri yang menguntungkan seperti yang didakwa sesetengah pihak.

Selain daripada sekadar mengambil alih dua buah lebuh raya yang sentiasa mencatatkan kerugian, Plus juga terpaksa mengambil alih hutang yang ditinggalkan oleh kedua-dua bekas syarikat konsesi asal itu. Dalam masa yang sama juga, Plus juga perlu risau akan hutangnya sendiri sejumlah RM30.6 bilion (tidak termasuk faedah) bagi projek Lebuhraya Utara-Selatan E1 dan E2 yang berharga RM5.95 bilion. Kenapa pula Plus berhutang RM30.6 bilion bagi lebuh raya berharga RM5.95 bilion...? RM5.95 bilion itu hanyalah kos membina lebuh raya sahaja, ia tidak termasuk kos penyelenggaraan berkala, kos bil elektrik, air dan telefon, bayaran gaji pekerja, kos rondaan (termasuk helikopter) dsb. Jika ada jajaran lebuh raya yang rosak akibat bencana alam, mereka perlu membaikinya ataupun membinanya semula jika rosak teruk. Jika ada jajaran yang sesak, mereka perlu melebarkannya. Sebab itulah mereka perlu mengutip tol agar mereka mendapat pulangan daripada pembinaan Lebuhraya Utara-Selatan E1 dan E2.

Dalam sejarah Plus, ada dua batang lebuh raya yang paling menguntungkan iaitu Lebuhraya Skudai FT1 dan Lebuhraya Persekutuan FT2. Dengan adanya dua batang lebuh raya yang boleh disifatkan sebagai cash cow bagi Plus, ia sekurang-kurangnya dapat membantu Plus mendapat sumber kewangan tambahan bagi membayar kembali hutang-hutangnya - termasuklah hutang-hutang yang ditinggalkan oleh KLBK dan Melewar Group. Namun, salah satu daripada lebuh raya tersebut telah dimansuhkan kutipan tolnya iaitu Lebuhraya Skudai FT1 pada 1 Mac 2004, menjadikan Lebuhraya Persekutuan FT2 sebagai satu-satunya cash cow bagi Plus bukan sahaja untuk membayar hutang-hutangnya, malah untuk membolehkan Plus menampung kerugian yang dialami Lebuhraya Butterworth-Kulim E15/FT4 dan Lebuhraya Seremban-Port Dickson E29. Sebab itulah di sesetengah negara seperti Jepun, dasar monopoli diamalkan dengan menghimpunkan segala pendapatan, keuntungan dan kerugian lebuh raya supaya lebuh raya yang untung boleh digunakan untuk menampung lebuh raya yang rugi. Ia memang terpaksa dilakukan kerana industri lebuh raya ekspres sebenarnya berisiko tinggi dan tidak begitu menguntungkan.

Jadi apa akan berlaku sekiranya tol di Lebuhraya Persekutuan FT2 dimansuhkan...? Jawapannya mudah sahaja - kadar tol bagi kesemua lebuh raya kendalian Plus akan naik. Pada masa itu nanti, kadar tol bagi kesemua lebuh raya kendalian Plus terpaksa dinaikkan kerana kerugian bagi E15 dan E29 sudah tentu akan menyebabkan keseluruhan kumpulan Plus Malaysia Berhad rugi jika tol tidak dinaikkan, sedangkan perjanjian pelanjutan konsesi pada tahun 2011 telah menetapkan bahawa Plus hanya boleh menaikkan tol setiap 10 tahun sekali sebagai balasan kepada pelanjutan tempoh konsesi Plus sehingga tahun 2038. Jadi, sampai bila hendak membiarkan dua buah lebuh raya parasit itu menjejaskan kewangan Plus secara keseluruhannya...? Sebab itulah pelanjutan konsesi itu turut melibatkan Lebuhraya Persekutuan FT2.

Justeru, yang mana lebih baik sekarang, mansuh tol Lebuhraya Persekutuan FT2 dan kesemua tol lebuh raya kendalian Plus akan naik, ataupun kekalkan tol Lebuhraya Persekutuan FT2 dan kadar tol bagi kesemua lebuh raya kendalian Plus tidak akan naik...?

Jadi, apa yang patut anda lakukan jika anda sering berasa terbeban dengan tol Lebuhraya Persekutuan FT2 ini...? Hanya ikuti panduan memintas tol Lebuhraya Persekutuan FT2 yang telah kami sediakan...!!! Anda mungkin menganggap tol Lebuhraya Persekutuan FT2 sebagai membebankan, tetapi percayalah, plaza tol Lebuhraya Persekutuan FT2 sebenarnya amat mudah untuk dipintas. Justeru, anda sebenarnya tidak perlu mengeluarkan sesen pun wang (kecuali duit minyak) untuk ke Kuala Lumpur dari Klang atau sebaliknya - jika dan hanya jika anda bijak mengambil kesempatan akan laluan-laluan yang boleh digunakan untuk memintas tol di Lebuhraya Persekutuan FT2.