Tidak seperti rangkaian jalan raya yang sering berkembang pesat, sistem pengangkutan kereta api di Malaysia pula dipinggirkan dan dianaktirikan
Salam sejahtera,
Banjir besar yang melanda Semenanjung Malaysia penghujung Malaysia lalu merupakan banjir paling dahsyat pernah dialami oleh Malaysia, dengan jumlah kerugian dianggarkan mencecah berbilion ringgit. Kelantan merupakan negeri paling teruk terjejas, dengan lebih 100,000 mangsa dipindahkan. Dilaporkan terdapat banyak rumah dan kenderaan yang dihanyutkan arus air banjir, malah Kampung Manek Urai di Kuala Krai dikatakan mengalami kesan kemusnahan paling teruk. Banjir kali ini sememangnya bencana kemanusiaan paling dahsyat pernah berlaku di Malaysia, jauh lebih dahsyat berbanding bencana tsunami pada tahun 2004 dahulu.
Dalam bencana banjir besar kali ini, Jabatan Kerja Raya (JKR) dan Keretapi Tanah Melayu Berhad (KTMB) mengalami kerugian paling besar akibat kerosakan teruk pada infrastruktur mereka akibat banjir. Banyak jalan raya yang rosak, malah ada yang terpaksa ditutup akibat tanah runtuh ataupun jambatan roboh. Keadaan di kawasan Kuala Krai dan Gua Musang paling teruk sehinggakan keadaan jalan raya di sana umpama baru lepas perang meskipun sudah dibuka semula. Namun, JKR tetap komited memulihkan laluan-laluan utama seperti Lebuhraya Timur-Barat FT4 dan Jalan Persekutuan 8 sehingga kedua-dua laluan utama itu kini sudah boleh dilalui semula, meskipun masih ada kerosakan yang perlu diperbaiki.
Namun, lain pula ceritanya pada sistem pengangkutan kereta api. Tatkala JKR berjaya memulihkan sebahagian besar jalan raya yang terjejas dalam masa beberapa hari sahaja, KTMB pula terpaksa menutup laluan pantai timur selama setahun untuk memulihkannya semula. Apa tidaknya, stesen kereta api yang terjejas akibat banjir ada 10 buah kesemuanya, dan ada di antaranya yang turut roboh akibat arus air banjir yang sangat kuat. Banjir yang berarus kuat juga telah memusnahkan beberapa batang jambatan. di jajaran Gua Musang-Dabong. Tanah runtuh...? Lagilah banyak. Akibatnya, KTMB kerugian RM250 juta akibat kemusnahan dan kerosakan infrastrukturnya, yang disifatkan sebagai terburuk dalam sejarah perkhidmatan kereta api selama lebih 128 tahun. Kos membaiki landasan sahaja sudah mencecah RM15 juta. Itu baru kerugian fizikal, belum dicampur lagi dengan kerugian yang bakal ditanggung oleh KTMB akibat kos melepas dan pembayaran pampasan kepada para pekerjanya yang terjejas mata pencarian mereka akibat penutupan laluan tersebut.
Penyelesaian jangka pendek yang diambil oleh KTMB adalah dengan memulihkan semula laluan Gemas-Gua Musang dan Dabong-Tumpat termasuklah beberapa buah stesen di sepanjang jajaran tersebut. Bagi laluan Gua Musang-Dabong, khidmat bas terpaksa digunakan. Tentang kebajikan para pekerjanya, sudah tentulah KTMB terpaksa membayar pampasan kepada para pekerjanya yang terjejas akibat kehilangan pekerjaan yang berpunca daripada kemusnahan infrastruktur KTMB sehinggalah sistem kereta api dipulihkan semula.
Apa yang saya kesalkan ialah kesungguhan kerajaan memulihkan rangkaian jalan raya yang terjejas akibat banjir dalam masa singkat melalui JKR selaku badan pelaksana tidak pula ditunjukkan pada sistem pengangkutan kereta api. Ia bukti jelas betapa seriusnya diskriminasi terhadap sistem pengangkutan kereta api yang telah banyak berjasa kepada rakyat selama lebih 128 tahun. Sejak negara kita merdeka, sudah beribu-ribu kilometer jalan raya baharu yang sudah kita bina termasuklah Lebuhraya Utara Selatan E1 dan E2, Lebuhraya Pantai Timur E8 dan Lebuhraya Pan Borneo FT1/FT22/FT13. Namun, hanya tiga sahaja laluan kereta api baharu yang dibina sejak merdeka, iaitu laluan Kempas-Pasir Gudang, Kempas-Tanjung Pelepas dan Pelabuhan Klang-Pelabuhan Barat. Itu sahaja. Bagaimana pula dengan laluan Mentakab-Kuantan-Kuala Terengganu-Kota Bharu...? Kajian kemungkinan hanya siap pada Mac 2011, hendak menunggu pembinaannya pula ibarat menunggu kucing bertanduk. Sebaliknya, panjang landasan kereta api yang sudah dicabut pula lebih panjang daripada laluan baharu yang dibina. Landasan Seremban-Port Dickson sudah dicabut. Begitu juga dengan laluan Tapah Road-Teluk Intan yang dicabut sepelah perkhidmatannya dihentikan pada tahun 1989. Di Sabah pula, laluan Beaufort-Weston, Tenom-Melalap dan Tanjung Aru-Pusat Bandar Raya Kota Kinabalu juga sudah ditutup.
Ya, memang projek landasan berkembar Ipoh ke Padang Besar dan Seremban ke Gemas (dan seterusnya akan disambung sehingga ke Johor Bahru) sedang rancang dibina, tetapi ia hanya sekadar naik taraf laluan lama sahaja. Ia tidak ubah seperti sekadar naik taraf jalan raya tunggal kepada jalan raya kembar semata-mata. Sebab itulah had laju reka bentuk perkhidmatan kereta api elektrik (ETS) KTMB hanya mempunyai had laju reka bentuk serendah 160 km/j, tidak cukup tinggi untuk melayakkannya digelar kereta api laju - itu pun kelajuan sebenar kereta api ETS hanya sekitar 140 km/j sahaja untuk mengelakkan kereta api daripada terbalik. Ironinya, tatkala Malaysia mengabaikan sistem rangkaian kereta api dengan tidak membina satu pun laluan jarak jauh baharu, Malaysia masih ada hati untuk "bersembang" mengenai pembinaan laluan kereta api laju pula.
Barangkali antara sebab utama kenapa sistem pengangkutan kereta api semakin dianaktirikan adalah disebabkan harga petrol yang boleh disifatkan sebagai "murah". Mungkin ramai yang tidak bersetuju akan fakta ini - malah saya sendiri pun tidak suka apabila harga minyak naik - tetapi fakta utama yang langsung tidak dapat disangkal sama sekali ialah kos bahan api untuk perjalanan ke tempat kerja atau balik kampung dengan menaiki motosikal adalah jauh lebih murah berbanding tambang bas mahupun kereta api bagi perjalanan yang sama. Namun, harus diingat bahawa tatkala harga minyak turun, harga barangan keperluan lain tidak pula turun. Harga petrol RON95 sekarang sudah jadi RM1.91 seliter, adakah harga barangan turun kepada takat harga sama seperti 2 tahun lalu...? Jangan haraplah...!!! Sebab itulah sistem pengangkutan kereta api sangat penting kerana ia membolehkan banyak barangan diangkut pada kos spesifik yang lebih rendah.
Namun, sebab utama kenapa saya marah apabila laluan kereta api Mentakab-Kuantan-Kuala Terengganu-Kota Bharu tidak dibina tidak lain dan tidak bukan adalah disebabkan oleh bencana kemanusiaan paling dahsyat yang melanda Malaysia baru-baru ini. Jika laluan Mentakab-Kuantan-Kuala Terengganu-Kota Bharu sudah siap dibina, sekurang-kurangnya ada jugalah laluan auternatif yang boleh digunakan sekiranya laluan Gua Musang-Dabong terputus akibat banjir dan jambatan roboh. Di kawasan pedalaman di Kelantan dan Pahang, penduduk kampung banyak bergantung kepada sistem pengangkutan kereta api disebabkan tiada jalan kampung yang menghubungkan antara kampung mereka dengan dunia luar. Kadar pembaikan landasan juga sangat perlahan. Tatkala JKR dan Angkatan Tentera Malaysia (ATM) membina jambatan Bailey sebagai pengganti sementara bagi beberapa batang jambatan yang roboh akibat banjir, kepakaran sama tidak pula dimanfaatkan untuk memulihkan jambatan kereta api yang roboh. Bukankah jambatan Bailey juga jambatan kekuda besi seperti rekaan yang sering digunakan pada kebanyakan rekaan jambatan kereta api di Malaysia...? Jika kekuatan jambatan menjadi kekhuatiran, KTMB masih boleh menggunakan kereta api yang lebih pendek sedikit untuk mengurangkan beban yang terpaksa dipikul oleh jambatan. Had laju yang lebih rendah masih boleh dikenakan. Sekurang-kurangnya, perkhidmatan kereta api dapat dipulihkan semula dengan lebih cepat dengan kos melepas yang minima. Mana lebih baik, terpaksa pendekkan kereta api ataupun perkhidmatan kereta api lumpuh setahun...?
Kerugian RM250 juta yang dialami KTMB itu hanya melibatkan kerosakan infrastruktur dan stokereta (rolling stock), belum dicampur lagi dengan kerugian akibat kos melepas selama setahun. KTMB memang boleh gunakan perkhidmatan bas dan lori sebagai pengangkutan transit antara laluan yang terputus, tetapi penggunaan kenderaan berat secara berterusan boleh menyebabkan jalan raya cepat rosak. Jika laluan pantai dari Mentakab ke Kuantan, Kuala Terengganu dan Kota Bharu dibina, sekurang-kurangnya ada jugalah laluan alternatif walaupun terpaksa pusing jauh.
Kesimpulannya, sudah tiba masanya untuk kerajaan membangunkan rangkaian sistem pengangkutan kereta api, sekurang-kurangnya sebagai laluan alternatif kepada landasan sedia ada yang sudah berusia lebih 100 tahun. Pengabaian kepada sistem pengangkutan darat bersejarah ini bukan sahaja merugikan negara dari segi khazanah warisan sejarah kebangsaan, malah turut mengekang produktiviti sistem pengangkutan dan perkembangan ekonomi negara. Tanpa laluan pantai timur Terengganu, sistem kereta api pantai timur sudah tentu akan lumpuh sepenuhnya akibat banjir besar. Dua badan pengendali perkhidmatan kereta api utama di Malaysia iaitu KTMB dan Jabatan Keretapi Negeri Sabah (JKNS) sebenarnya mempunyai wawasan tersendiri untuk mengembangkan rangkaian jaringan pengangkutan kereta api mereka, tetapi malangnya rancangan tersebut terencat akibat pengabaian dari peringkat persekutuan. Tatkala jalan-jalan raya baharu boleh dibina dalam masa yang singkat jika dikira daripada tarikh cadangan, tiada pula sebarang inisiatif untuk membina laluan baharu; satu-satunya penambahbaikan yang ada sekarang hanyalah naik taraf laluan kereta api pantai barat kepada laluan elektrik berkembar. Itu sahaja. Oleh itu, kerajaan sewajarnya menyegerakan pembinaan laluan-laluan kereta api baharu sebagai bukti bahawa kerajaan tidak meminggirkan sistem pengangkutan darat bersejarah itu.
Apa yang saya kesalkan ialah kesungguhan kerajaan memulihkan rangkaian jalan raya yang terjejas akibat banjir dalam masa singkat melalui JKR selaku badan pelaksana tidak pula ditunjukkan pada sistem pengangkutan kereta api. Ia bukti jelas betapa seriusnya diskriminasi terhadap sistem pengangkutan kereta api yang telah banyak berjasa kepada rakyat selama lebih 128 tahun. Sejak negara kita merdeka, sudah beribu-ribu kilometer jalan raya baharu yang sudah kita bina termasuklah Lebuhraya Utara Selatan E1 dan E2, Lebuhraya Pantai Timur E8 dan Lebuhraya Pan Borneo FT1/FT22/FT13. Namun, hanya tiga sahaja laluan kereta api baharu yang dibina sejak merdeka, iaitu laluan Kempas-Pasir Gudang, Kempas-Tanjung Pelepas dan Pelabuhan Klang-Pelabuhan Barat. Itu sahaja. Bagaimana pula dengan laluan Mentakab-Kuantan-Kuala Terengganu-Kota Bharu...? Kajian kemungkinan hanya siap pada Mac 2011, hendak menunggu pembinaannya pula ibarat menunggu kucing bertanduk. Sebaliknya, panjang landasan kereta api yang sudah dicabut pula lebih panjang daripada laluan baharu yang dibina. Landasan Seremban-Port Dickson sudah dicabut. Begitu juga dengan laluan Tapah Road-Teluk Intan yang dicabut sepelah perkhidmatannya dihentikan pada tahun 1989. Di Sabah pula, laluan Beaufort-Weston, Tenom-Melalap dan Tanjung Aru-Pusat Bandar Raya Kota Kinabalu juga sudah ditutup.
Ya, memang projek landasan berkembar Ipoh ke Padang Besar dan Seremban ke Gemas (dan seterusnya akan disambung sehingga ke Johor Bahru) sedang rancang dibina, tetapi ia hanya sekadar naik taraf laluan lama sahaja. Ia tidak ubah seperti sekadar naik taraf jalan raya tunggal kepada jalan raya kembar semata-mata. Sebab itulah had laju reka bentuk perkhidmatan kereta api elektrik (ETS) KTMB hanya mempunyai had laju reka bentuk serendah 160 km/j, tidak cukup tinggi untuk melayakkannya digelar kereta api laju - itu pun kelajuan sebenar kereta api ETS hanya sekitar 140 km/j sahaja untuk mengelakkan kereta api daripada terbalik. Ironinya, tatkala Malaysia mengabaikan sistem rangkaian kereta api dengan tidak membina satu pun laluan jarak jauh baharu, Malaysia masih ada hati untuk "bersembang" mengenai pembinaan laluan kereta api laju pula.
Barangkali antara sebab utama kenapa sistem pengangkutan kereta api semakin dianaktirikan adalah disebabkan harga petrol yang boleh disifatkan sebagai "murah". Mungkin ramai yang tidak bersetuju akan fakta ini - malah saya sendiri pun tidak suka apabila harga minyak naik - tetapi fakta utama yang langsung tidak dapat disangkal sama sekali ialah kos bahan api untuk perjalanan ke tempat kerja atau balik kampung dengan menaiki motosikal adalah jauh lebih murah berbanding tambang bas mahupun kereta api bagi perjalanan yang sama. Namun, harus diingat bahawa tatkala harga minyak turun, harga barangan keperluan lain tidak pula turun. Harga petrol RON95 sekarang sudah jadi RM1.91 seliter, adakah harga barangan turun kepada takat harga sama seperti 2 tahun lalu...? Jangan haraplah...!!! Sebab itulah sistem pengangkutan kereta api sangat penting kerana ia membolehkan banyak barangan diangkut pada kos spesifik yang lebih rendah.
Namun, sebab utama kenapa saya marah apabila laluan kereta api Mentakab-Kuantan-Kuala Terengganu-Kota Bharu tidak dibina tidak lain dan tidak bukan adalah disebabkan oleh bencana kemanusiaan paling dahsyat yang melanda Malaysia baru-baru ini. Jika laluan Mentakab-Kuantan-Kuala Terengganu-Kota Bharu sudah siap dibina, sekurang-kurangnya ada jugalah laluan auternatif yang boleh digunakan sekiranya laluan Gua Musang-Dabong terputus akibat banjir dan jambatan roboh. Di kawasan pedalaman di Kelantan dan Pahang, penduduk kampung banyak bergantung kepada sistem pengangkutan kereta api disebabkan tiada jalan kampung yang menghubungkan antara kampung mereka dengan dunia luar. Kadar pembaikan landasan juga sangat perlahan. Tatkala JKR dan Angkatan Tentera Malaysia (ATM) membina jambatan Bailey sebagai pengganti sementara bagi beberapa batang jambatan yang roboh akibat banjir, kepakaran sama tidak pula dimanfaatkan untuk memulihkan jambatan kereta api yang roboh. Bukankah jambatan Bailey juga jambatan kekuda besi seperti rekaan yang sering digunakan pada kebanyakan rekaan jambatan kereta api di Malaysia...? Jika kekuatan jambatan menjadi kekhuatiran, KTMB masih boleh menggunakan kereta api yang lebih pendek sedikit untuk mengurangkan beban yang terpaksa dipikul oleh jambatan. Had laju yang lebih rendah masih boleh dikenakan. Sekurang-kurangnya, perkhidmatan kereta api dapat dipulihkan semula dengan lebih cepat dengan kos melepas yang minima. Mana lebih baik, terpaksa pendekkan kereta api ataupun perkhidmatan kereta api lumpuh setahun...?
Kerugian RM250 juta yang dialami KTMB itu hanya melibatkan kerosakan infrastruktur dan stokereta (rolling stock), belum dicampur lagi dengan kerugian akibat kos melepas selama setahun. KTMB memang boleh gunakan perkhidmatan bas dan lori sebagai pengangkutan transit antara laluan yang terputus, tetapi penggunaan kenderaan berat secara berterusan boleh menyebabkan jalan raya cepat rosak. Jika laluan pantai dari Mentakab ke Kuantan, Kuala Terengganu dan Kota Bharu dibina, sekurang-kurangnya ada jugalah laluan alternatif walaupun terpaksa pusing jauh.
Kesimpulannya, sudah tiba masanya untuk kerajaan membangunkan rangkaian sistem pengangkutan kereta api, sekurang-kurangnya sebagai laluan alternatif kepada landasan sedia ada yang sudah berusia lebih 100 tahun. Pengabaian kepada sistem pengangkutan darat bersejarah ini bukan sahaja merugikan negara dari segi khazanah warisan sejarah kebangsaan, malah turut mengekang produktiviti sistem pengangkutan dan perkembangan ekonomi negara. Tanpa laluan pantai timur Terengganu, sistem kereta api pantai timur sudah tentu akan lumpuh sepenuhnya akibat banjir besar. Dua badan pengendali perkhidmatan kereta api utama di Malaysia iaitu KTMB dan Jabatan Keretapi Negeri Sabah (JKNS) sebenarnya mempunyai wawasan tersendiri untuk mengembangkan rangkaian jaringan pengangkutan kereta api mereka, tetapi malangnya rancangan tersebut terencat akibat pengabaian dari peringkat persekutuan. Tatkala jalan-jalan raya baharu boleh dibina dalam masa yang singkat jika dikira daripada tarikh cadangan, tiada pula sebarang inisiatif untuk membina laluan baharu; satu-satunya penambahbaikan yang ada sekarang hanyalah naik taraf laluan kereta api pantai barat kepada laluan elektrik berkembar. Itu sahaja. Oleh itu, kerajaan sewajarnya menyegerakan pembinaan laluan-laluan kereta api baharu sebagai bukti bahawa kerajaan tidak meminggirkan sistem pengangkutan darat bersejarah itu.
No comments:
Post a Comment