Thursday, October 25, 2018

FTRoadpedia Sarawak Finale: Senarai hajat - Jalan Pintasan Brunei / Wishlist - Brunei Bypass



Kompleks Imigresen dan Kuarantin (CIQ) Sungai Tujuh, salah satu daripada 9 pos imigresen yang terpaksa ditempuhi sepanjang perjalanan dari Miri ke Sindumin


Salam sejahtera,

Menutup siri entri FTRoadpedia Sarawak ialah entri Senarai Hajat mengenai cadangan sebatang jalan raya baharu yang bakal memintas Brunei Darussalam. Cadangan tersebut timbul kerana kesulitan untuk melintasi 9 pos imigresen semata-mata hendak memandu dari Miri ke Sindumin di Sarawak. Apa tidaknya, daerah Limbang diapit oleh dua bahagian Brunei Darussalam, manakala Brunei Darussalam itu pula diapit oleh daerah Miri dan Lawas. Macam kek lapis Sarawak. Kenapa boleh jadi begitu...?




Sebut tentang kek lapis Sarawak, saya sempat membeli beberapa biji kek lapis Sarawak di kedai kek lapis Sarawak Siti Payung yang terkenal di Miri


Untuk mengetahui kenapa daerah Limbang dan Lawas boleh terkepung sehinggakan hendak ke Limbang atau Lawas adalah ibarat hendak memasuki daerah lain sedangkan kedua-duanya masih dalam negeri Sarawak, kita perlu mengetahui sejarah Sarawak terlebih dahulu. Asalnya pada zaman dahulu, Sarawak merupakan sebahagian jajahan takluk Brunei Darussalam, bersama-sama dengan bahagian barat Sabah. Kesultanan Sarawak yang merupakan sebuah negeri di bawah naungan Brunei wujud dari tahun 1599 hingga 1641 semasa mangkatnya satu-satunya Sultan Sarawak, Sultan Tengah Manga kerana dibunuh. Pada masa itu, Sarawak hanya merujuk kepada kawasan lembangan Sungai Sarawak, atau lebih tepat lagi, Bahagian Kuching sekarang. Sultan Tengah merupakan putera kepada Sultan Brunei sebelum pembentukan negeri Sarawak. Setelah mangkatnya Sultan Tengah, Sarawak kembali sebagai jajahan takluk Brunei.

Negeri Sarawak moden yang kita kenali sekarang wujud pada tahun 1841 semasa kedatangan seorang pelayar British bernama James Brooke. Pada masa itu, kerajaan Brunei Darussalam sedang mengalami keadaan huru-hara akibat pemberontakan dan perebutan kuasa susulan penemuan bijih antimoni di kawasan Kuching. Setelah Brooke berjaya menghentikan pemberontakan dan keadaan huru-hara di situ, Sultan Brunei memajakkan kawasan Kuching kepada Brooke. Bermula daripada hanya kawasan Kuching, semakin lama semakin banyak jajahan yang dipajakkan kepada Brooke sehingga merangkumi seluruh negeri Sarawak yang kita kenali sekarang. Bagi pentadbiran negeri Sarawak, James Brooke mewujudkan satu sistem ketua kerajaan yang diwarisi secara monarki yang kita kenali sebagai Raja Putih Sarawak.




Sistem jalan raya sedia ada memerlukan anda melimpasi Brunei meskipun sekadar hendak ke Limbang dari Miri


Disebabkan struktur geografi dan politik Sarawak dan Brunei, maka Lebuhraya Pan Borneo yang mula dirancang pembinaannya pada tahun 1965 terpaksa merentas Brunei Darussalam, dan juga terpaksa merentas sebegitu banyak pos imigresen. Penderitaan sama terpaksa dihadapi rakyat Brunei yang tinggal di Daerah Temburong apabila hendak ke daerah lain di Brunei terutamanya Daerah Brunei dan Muara yang menempatkan Bandar Seri Begawan, ibu negara Brunei.

Sehubungan dengan itu, maka kedua-dua kerajaan Brunei dan Sarawak merancang untuk membina jalan pintasan bagi menghubungkan antara wilayah masing-masing. Brunei sedang membina Jambatan Temburong sepanjang 30 km merentasi Teluk Brunei bagi menghubungkan Daerah Temburong dengan Bandar Seri Begawan, dengan kos keseluruhan BND1.6 bilion. Jambatan Temburong dijangka siap sepenuhnya pada penghujung 2019.

Sementara itu, Malaysia pula merancang untuk membina Jalan Pintasan Brunei yang pastinya jauh lebih panjang. Rancangan pembinaan jalan pintasan tersebut mula disuarakan seawal dekad 1980an lagi. Malah, cadangan laluannya turut dimasukkan dalam atlas terbitan Fajar Bakti Sdn. Bhd. (kini Oxford Fajar Sdn. Bhd.) semasa zaman persekolahan saya dahulu. Cadangan Jalan Pintasan Brunei ini akan bermula di Long Lopeng melalui Lebuhraya Lawas-Merapok-Sindumin FQC1 ke Ba' Kelalan dan Bario sebelum ke Long Seridan dan seterusnya ke Long Lama dan Marudi sebelum berakhir di Jalan Bintulu-Miri FQA1. Untuk ke Limbang pula, satu laluan cabang boleh dibina dari Jalan Pintasan Brunei ke Limbang melalui Nanga Medamit. Apa pun, kita tunggu sahaja sehinggalah jajaran sebenar dimuktamadkan oleh JKR Sarawak.

Kenapa Jalan Pintasan Brunei ini sangat penting...? Pertama, tidak semua penduduk di Bahagian Limbang yang memiliki pasport, khususnya yang tinggal di pedalaman. Maka, sudah tentulah pesakit dari kawasan pedalaman seperti Ba' Kelalan berdepan masalah kerenah birokrasi di sempadan. 

Kedua, Jalan Pintasan Brunei dapat memberikan akses kepada pengangkutan jalan raya yang berkualiti buat penduduk pedalaman. Memang ada jalan yang dibina di bawak Projek Jiwa Murni seperti di Ba' Kelalan dan Marudi, tetapi kualiti jalan yang terhasil sangat teruk. Sebab apa...? Sebab jalan raya Projek Jiwa Murni tidak dibina mengikut piawaian Jabatan Kerja Raya (JKR) tetapi sekadar dibina dengan cara sama seperti pembinaan jalan kampung iaitu sekadar rawatan permukaan sebelum dihamparkan dengan lapisan asas kerikil dan aspal yang nipis, itu sahaja. Sebab itulah jalan yang terhasil cepat rosak kerana tidak mampu menampung beban trafik yang tinggi. Jika dibandingkan, sekiranya Jalan Pintasan Brunei dibina sebagai jalan super two di bawah piawaian JKR R5, ia boleh tahan muatan kenderaan berat, boleh menampung sehingga 100,000 kenderaan sehari serta selamat dipandu sehingga had laju reka bentuk 100 km/j.

Ketiga, beberapa buah petempatan di pedalaman seperti Ba' Kelalan dan Bario terletak begitu hampir dengan sempadan Malaysia-Indonesia. Maka, sudah tentulah kawasan-kawasan tersebut terdedah dengan ancaman kegiatan yang melanggar undang-undang seperti penyeludupan dsb. Sebelum ini kita sudah pun menyaksikan bagaimana pembinaan Lebuhraya Timur-Barat FT4 membantu menghalang kegiatan pengganas komunis yang aktif di sempadan Malaysia-Thailand, dengan mempercepatkan pergerakan pasukan keselamatan. Atas sebab yang sama juga, kerajaan Indonesia kini giat melaksanakan pembinaan Jalan Lintas Kalimantan Poros Utara yang juga dikenali sebagai Jalan Lintas Perbatasan. Justeru, kerajaan perlu meneruskan pembinaan Jalan Pintasan Brunei bagi melindungi penduduk pedalaman daripada ancaman keselamatan.

Yang terakhir, Jalan Pintasan Brunei diharapkan dapat menyerlahkan potensi ekonomi di pedalaman. Misalnya, Bario amat dikenali kerana meskipun terletak di tanah tinggi di pedalaman, namun ia sangat dikenali kerana berasnya yang sangat enak dan sangat wangi. Namun demikian, disebabkan tiada laluan darat untuk memasarkan hasil pertanian Bario, harga beras Bario menjadi sangat mahal sehingga mencecah hampir RM40 untuk beras putih seberat 3.5 km. Maka, adalah amat diharapkan agar Jalan Pintasan Brunei nanti dapat membantu mengembangkan potensi Bario sebagai jelapang padi bukit Sarawak.




Jalan Pintasan Brunei mampu menyerlahkan potensi Bario sebagai kawasan jelapang padi bukit Sarawak


Namun demikian, tidak semua pihak yang bersetuju akan cadangan pembinaan Jalan Pintasan Brunei ini. Tatkala Menteri Kerja Raya, Baru Bian dan pendahulunya, Datuk Seri Fadillah Yusof memperjuangkan pembinaan jalan ini, Ahli Parlimen Lawas, Datuk Henry Sum pula menentang cadangan pembinaannya atas alasan kos yang tinggi serta jalan sedia ada itu sebenarnya lebih menjimatkan masa. Namun, antara kemaslahatan pihak yang ramai dengan keselesaan segelintir pihak sahaja, yang mana lebih penting...? Adakah penduduk Ba' Kelalan, Bario, Long Lama dan Marudi itu sebegitu kaya dan mampu menaiki kapal terbang setiap hari semata-mata untuk memasarkan hasil pertanian mereka...? Sedangkan saya yang merupakan orang bandar pun berasa perit hendak melaburkan wang untuk membeli tiket kapal terbang, apatah lagi penduduk Ba' Kelalan, Bario, Marudi dan Long Lama.

Pesan saya kepada Datuk Henry Sum, cuba hayati denyut nadi rakyat dan jangan hanya pentingkan diri sendiri sahaja. Orang-orang Ba' Kelalan tidak sekaya Datuk, tetapi mereka tetap berkeupayaan untuk menumbangkan wakil rakyat yang mengkhianati sokongan mereka.

Siri FTRoadpedia Sarawak berakhir di sini. Seperti dijanjikan, saya akan sambung semula siri reviu FTRoadpedia edisi lepas yang masih belum siap seperti FTRoadpedia Lekir, FRoadpedia Zon Selatan dan FTRoadpedia Zon Utara.

No comments:

Post a Comment