RFID bakal pengganti Touch 'n Go & Smart Tag / RFID will succeed Touch 'n Go & Smart Tag

Rupa tag RFID yang bakal digunakan; bukan rupa muktamad kerana ia akan disepadukan dengan cukai jalan

Salam sejahtera,

Industri lebuh raya ekspres di Malaysia kini sudah beralih kepada pelaksanaan kutipan tol elektronik (ETC) sepenuhnya, dalam bentuk Touch 'n Go & Smart Tag. Meskipun pelaksanaan ETC sepatutnya berupaya mengurangkan masa pembayaran tol berbanding pembayaran tunai sebelum ini, namun masih terdapat rungutan mengenai pelaksanaannya yang didakwa tidak seperti yang diharapkan. Smart Tag merupakan mod ETC yang lebih cepat daripada Touch 'n Go, tetapi ia dihantui isu reliabiliti & kualiti transponder Smart Tag itu sendiri. Model transponder yang dikeluarkan sekarang dikatakan sangat cepat rosak & sukar dikesan oleh pembaca Smart Tag di lorong Smart Tag, mengakibatkan berlakunya insiden mengundur secara berjemaah buat kesekian kalinya. Sementara itu pula, tatkala Touch 'n Go lebih boleh diharap, namun pengguna masih perlu berhenti di pondok tol untuk menyentuh kad Touch 'n Go. Itu masih boleh dikira ok lagi. Namun yang lebih teruk lagi, sekiranya baki kad tidak mencukupi, pengguna lebuh raya perlu sekali lagi mengundur secara berjemaah. Untuk menangani insiden-insiden tidak diingini ini, maka pihak Lembaga Lebuhraya Malaysia serta syarikat-syarikat konsesi lebuh raya sedang membangunkan satu bentuk pengganti baharu kepada Smart Tag & Touch 'n Go, iaitu sistem Pengenalan Frekuensi Radio (RFID; Radio Frequency Identification).

Antara isu yang dikenal pasti dalam pelaksanaan sistem tol Touch 'n Go & Smart Tag

Baru-baru ini pada 21 Mei 2018, saya serta beberapa ahli Rakan KKR dijemput oleh pihak Lembaga Lebuhraya Malaysia bagi sesi taklimat mengenai bagaimana sistem RFID berfungsi. Taklimat tersebut diadakan di ibu pejabat Lembaga Lebuhraya Malaysia di Bandar Baru Bangi.

Apa itu RFID...? RFID merupakan satu bentuk pembayaran tol elektronik berasaskan gelombang radio bagi mengenal pasti kod pengenalan unik kenderaan. Ia menggunakan gelombang radio dengan julat frekuensi sekitar 919 hingga 923 MHz. Melalui sistem ini, alat pembaca di lorong tol membaca kod bar unik pada pelekat RFID tanpa perlu sentuhan langsung seperti Touch 'n Go ataupun berada pada garis penglihatan seperti Smart Tag. Jika dibandingkan, Smart Tag menggunakan gelombang inframerah yang dipancarkan pada garis lurus seperti cara alat kawalan jauh TV berfungsi; jadi, alat transponder mestilah berada dalam lingkungan garis penglihatan dari alat pembaca di lorong tol.

Lokasi pemasangan tag RFID

Bagaimanakah rupa tag RFID yang akan digunakan nanti di Malaysia...? Pada mulanya, saya menyangkakan ia merupakan satu tag plastik keras yang menyerupai PLUS Tag yang dilekatkan pada cermin kereta seperti mana sistem EZ Pass di Amerika Syarikat, tetapi sebenarnya bukan begitu. Sebaliknya, tag RFID yang akan digunakan nanti adalah dalam bentuk pelekat yang boleh dilekatkan pada cermin kereta ataupun pada lampu kepala. Namun demikian, saya dimaklumkan bahawa Jabataan Pengangkutan Jalan (JPJ) mahu menyepadukan tag RFID pada lesen kenderaan motor (LKM) aka cukai jalan, jadi sudah tentulah kita hanya akan merasai penggunaannya setelah JPJ sudah bersedia melaksanakannya.

Bagaimana pula dari segi keselamatannya...? Oleh kerana RFID bakal disepadukan dengan cukai jalan, maka sudah tentulah ia bermaksud ia WAJIB didaftarkan. Anda boleh mendaftakan sehingga 10 kenderaan atas nama anda, yang mana kesemuanya berkongsi baki kredit pengguna yang sama. Maka, tag RFID hanya boleh digunakan pada kenderaan yang didaftarkan sahaja; oleh kerana ia bakal disepadukan dengan cukai jalan. maka sebarang cubaan mencabut tag RFID akan merosakkannya. Jika berjaya mencabutnya tanpa merosakkannya sekalipun, kenderaan yang menggunakan tag RFID curi tidak akan dibenarkan melepasi palang tol kerana maklumat kenderaan yang didaftarkan bercanggah dengan yang didaftarkan pada tag. Akibatnya, si pemandu itu boleh ditangkap terus di plaza tol. Jika kenderaan yang didaftarkan itu dicuri, anda boleh menyahdaftar kenderaan yang dicuri itu secara atas talian, maka kenderaan curi itu akan dihalang daripada melepasi palang tol. Daripada situlah sistem RFID secara tidak langsung berupaya mengekang kegiatan curi kenderaan kerana pesalahnya pasti akan ditangkap terus di plaza tol.

Bagaimana pula anda hendak mengetahui baki kredit RFID & menambah nilai...? Dalam sistem Touch 'n Go (& Smart Tag), anda perlu menambah nilai kad Touch 'n Go di pusat-pusat tambah nilai sahaja seperti di plaza tol, stesen minyak & kedai serbaneka; anda tidak boleh menambah nilai secara atas talian dari komputer atau telefon pintar anda. Nilai kredit juga disimpan di dalam kad itu sendiri & disegerakkan dengan nilai yang didaftarkan pada server Touch 'n Go. Itulah sebabnya kenapa anda tidak boleh menambah nilai atas talian, kerana ia memerlukan alat pembaca kad Touch 'n Go untuk mengemaskini nilai kredit yang terkandung pada kad. Berbeza pula dengan sistem RFID; nilai kredit hanya tersimpan dalam server sistem RFID, jadi pemantauan baki kredit serta tambah nilai boleh dilakukan secara atas talian melalui app khas.

Gambaran antara muka app telefon pintar untuk memantau baki kredit RFID




Semua baki transaksi tol boleh disemak di sini




Anda boleh tambah nilai kredit menggunakan kad kredit, kad debit mahupun perbankan internet




Anda boleh mendaftarkan sehingga 10 kenderaan atas nama anda, dan kesemuanya menggunakan baki kredit sama

Macam mana pula kalau baki tidak mencukupi...? Soalan sebegini sangat popular memandangkan insiden "mengundur secara berjemaah" sering berlaku terutamanya pada waktu gegas. Anda masih boleh menggunakan lebuh raya, tetapi secara berhutang dengan syarikat konsesi lebuh raya. Bil akan sampai ke rumah anda bagi mengingatkan berapa banyak anda berhutang kepada syarikat konsesi lebuh raya, yang perlu dijelaskan dalam tempoh masa tertentu (15 atau 30 hari, saya tidak pasti). Untuk melunaskan hutang, anda hanya perlu tambah nilai sahaja & hutang tersebut akan ditolak daripada baki kredit baharu anda. Apa akan terjadi sekiranya anda enggan melunaskan hutang tersebut dalam tempoh masa yang diberikan...? Anda akan disenarai hitam oleh JPJ & tidak dibenarkan memperbaharui cukai jalan, dan anda boleh didakwa di bawah Akta Jalan-jalan Persekutuan (Pengurusan Persendirian) 1984 yang memperuntukkan hukuman denda antara RM2,000 hingga RM5,000 ataupun penjara tidak melebihi setahun.

Bagaimana hendak mengenal pasti lorong tol RFID...? Lorong tol RFID boleh jadi sama ada lorong khas tersendiri ataupun digabungkan dengan lorong Smart Tag atau lorong Touch 'n Go sedia ada. Kalau hendak tahu lorong yang mana satu, ia ditandakan dengan perkataan RFID Tag.

Lorong RFID boleh jadi lorong khas...




...ataupun berkongsi dengan lorong Smart Tag atau lorong Touch 'n Go sedia ada

Jadi saya rumuskan kelebihan-kelebihan utama penggunaan RFID berbanding Smart Tag dan Touch 'n Go seperti berikut:-

1. Jauh lebih murah berbanding Smart Tag yang mana transponder "cap ayam"nya sendiri berharga RM127.60
2. Tidak memerlukan bateri kerana tag RFID merupakan pelekat yang hanya perlu dilekatkan pada cermin kereta tanpa sebarang bateri.
3. Meningkatkan kelancaran trafik di plaza tol kerana tiada lagi insiden mengundur secara berjemaah walaupun baki kredit tidak mencukupi.
4. Mengurangkan tempoh menunggu bagi pembayaran tol kerana tidak perlu berhenti menyentuh kad seperti pada Touch 'n Go, serta tidak perlu memandu terlalu perlahan serta membuka jarak besar seperti pada Smart Tag.
5. Mengurangkan kos operasi kerana pengguna tidak lagi perlu membeli peranti cap ayam pada harga Yahudi, manakala syarikat konsesi hanya perlu memasang alat pembaca pada lorong tol sedia ada.
6. Mengurangkan isu kekangan tanah bagi pembesaran plaza tol dengan meningkatkan kadar aliran kenderaan di lorong tol sedia ada. Ia samalah seperti pendekatan pengeluar pemproses komputer sekarang yang menggunakan konsep menambah bilangan teras berbanding kelajuan jam pemproses.
7. Mengurangkan pencemaran & penggunaan bahan api kerana masa pembayaran tol yang lebih pendek bermaksud kurang petrol yang dibazirkan ketika berhenti di plaza tol.
8. Integrasi satu tag sahaja bagi pelbagai aplikasi seperti cukai jalan.

Bila agaknya penggunaan RFID mula dilaksanakan di Malaysia...? Laporan sebelum ini memberitahu bahawa RFID sepatutnya sudah mula dilaksanakan pada Januari 2018, tetapi sampai sekarang ia masih belum dilaksanakan lagi. Puncanya bukanlah datang daripada pihak LLM atau syarikat konsesi, tetapi datang daripada pihak Kementerian Pengangkutan (MOT) dan JPJ kerana mereka mahu menyepadukan RFID dengan cukai jalan. Tambahan pula, edaran tag RFID dikawal ketat oleh Kementerian Pengangkutan kepada sekumpulan kecil pengguna ujian yang terdiri daripada kenderaan milik syarikat konsesi, Polis Diraja Malaysia )PDRM), Angkatan Tentera Malaysia (ATM), Kementerian Kerja Raya (KKR), LLM & Touch 'n Go sendiri, dengan jumlah edaran sebanyak 3,872 kenderaan sahaja. Hanya setelah JPJ sudah bersedia untuk memperkenalkan jenis cukai jalan baharu yang disepadukan dengan RFID barulah kita merasa menggunakannya. Saya tidak berani menjanjikan masa spesifik, tetapi kita tunggu sahaja pengumuman daripada JPJ & LLM.



Kemaskini: Sistem RFID sah mula dilaksanakan sebagai ujian beta terbuka pada 3 September 2018 sebelum mula berkuatkuasa di semua lebuh raya ekspres utama pada Januari 2019.